kettingboog en ellipsboog
Wanneer een boog de curve van een parabool beschrijft, geeft dit een fraai resultaat.
In de architectuur van de
Amsterdamse School
is de parabolische boog,
oftewel paraboolboog, geliefd.
In tegenstelling tot de
spitsboog
wordt de kromming van de
binnenwelflijn
naar de top toe steeds sterker, bovendien is
de top hier rond en niet spits. De manier waarop de parabool door de metselaar
geconstrueerd wordt, is nogal ingewikkeld. Hoewel de constructie van een
kettingboog ietsje anders is, worden beide types meestal gelijkgesteld.
Van de kettingboog is gemakkelijk uit te leggen hoe deze eruit ziet.
Deze volgt de kettinglijn, dat is de (naar beneden wijzende) boog, die een
ketting
vormt wanneer je hem niet strak trekt en je handen op gelijke hoogte houdt.
Deze ketting(lijn)bogen komen al voor in de oude Perzische bouwkunst.
Ook de ellipsboog is anders, maar omdat het verschil moeilijk te zien is,
worden de benamingen vaak door elkaar gebruikt.
Dat een parabolische boog onderaan met een
stompe hoek
moet aansluiten op de rechtstanden,
wordt slechts zelden als criterium aanvaard.
Tekst: Jean Penders (04-2010). Bronnen: zie literatuurlijst. Afbeelding: Jean Penders
